సాధారణంగా బిర్యానీ వంటకం అంటే ప్రతిఒక్కరు ఇష్టపడతారు. బిర్యానీలో కూడా అనేక రకాలు వుంటాయి. అవి చికెన్ బిర్యానీ, మటన్ బిర్యానీ, ఫిష్ బిర్యానీ, ఎగ్ బిర్యానీ, వెజిటేబుల్ బిర్యానీ మొదలైనవి. ఇందులో కొందరు తమకు ఇష్టమైన వంటకాలను తయారుచేసుకుని తింటారు. మాంసాహారులు కానివారు కూడా వెజిటేబుల్ బిర్యానీ తయారుచేసుకుని తింటారు. 

బిర్యానీలో వున్న ఒక్కొక్క రకం ఒక్కొక్క విధంగా ఎంతో రుచికరంగా వుంటాయి. ముఖ్యంగా ఇందులో మటన్ బిర్యానీని తీసుకోవడంలో ఎక్కువగా ఇష్టపడతారు. బిర్యానీని ఒక్కొక్క ప్రాంతాలవారు తమ రుచికి అనుగుణంగా తయారుచేసుకుంటారు. 

బిర్యానీ తయారుచేసుకోవడానికి కొంచెం సమయం పట్టినప్పటికీ.. ప్రతిఒక్కరు ఎంతో ఇష్టంగా దీనిని తయారుచేసుకుంటారు. మన హైదరాబాద్ లో అయితే మటన్ బిర్యానీ ఎప్పటినుంచో ప్రసిద్ధి చెందింది. దేశవిదేశాల నుంచి వచ్చే పర్యాటకులు కూడా హైదరాబాదీ బిర్యానీ తినకుండా వుండలేరు. ఎందుకంటే.. ఇందులో ఉపయోగించే మసాలా దినుసులు బిర్యానీని ఎంతో రుచికరంగా వుండేటట్లు చేస్తుంది. 

హైదరాబాదీ మటన్ బిర్యానీలో ఉపయోగించే పదార్థాలు...

మాంసం (1 కేజీ); బాస్మతీ బియ్యం (1 కేజీ); ఉల్లిపాయలు (250 గ్రాములు); 

పెరుగు (250 గ్రాములు); అల్లం వెల్లుల్లి ముద్ద (3 టేబుల్ స్పూన్స్); కొత్తిమీర (1/2 కప్); 

పుదీన (1/2 కప్); పచ్చిమిర్చి (3); పసుపు (సరిపడేంత); 

కారంపొడి (2 టేబుల్ స్పూన్స్); ఏలకలు (4); లవంగాలు (8); 

దాల్చిన చెక్క (2); షాజీర (2 టేబుల్ స్పూన్స్); గరం మసాలాపొడి (2 టేబుల్ స్పూన్స్); 

కేసరి రంగు (1/4 టేబుల్ స్పూన్); పాలు (1 కప్); ఉప్పు (సరిపడేంత); నూనె (తగినంత)

తయారుచేసే విధానం : 

1. మొదటగా మాంసాన్ని ఒక గిన్నెలో తీసుకుని వాటిని శుభ్రం చేసుకోవాలి. అలాగే ఇంకొక గిన్నెలో బియ్యం తీసుకుని కడిగి, పదినిముషాలు నానబెట్టాలి. 

2. ఒక గిన్నెలో కొంచెం నూనెను పోసి స్టౌ మీద కొద్దిసేపు వరకు వేడి చేసుకోవాలి. అందులో సన్నగా తరిగిన ఉల్లిపాయలు వేసి ఎర్రగా వచ్చేంతవరకు పెట్టుకోవాలి. 

3. తాజాగా వుండే కొత్తిమీర, పుదీనా చిన్నగా తరిగి పక్కన పెట్టుకోవాలి. 

4. వేయించిన ఉల్లిపాయలను తీసుకుని అందులో కొత్తిమీర, పుదీనా, పెరుగు, కారంపొడి, పసుపు, సరిపడేంత ఉప్పు కలిపి మిశ్రమం తయారుచేసుకోవాలి. ఈ మిశ్రమాన్ని మిక్సీలో వేసి ముద్దగా తయారుచేసుకుని పెట్టుకోవాలి. 

5. మొదటగా ఒక గిన్నెలో శుభ్రపరిచిగా మాంసాన్ని తీసుకుని.. దానిని పైన చేసుకున్న ముద్దలో కలిపేయాలి. అందులో పచ్చి కొత్తిమీర, పుదీనా, పచ్చిమిరపకాయలు, గరంమసాలా వేసి బాగా కలియబెట్టాలి. అలా చేసిన తరువాత దానిని కనీసం ఒక గంటసేపు వరకు నాననివ్వాలి. 

6. ఒక మందపాటి గిన్నెలో నూనెను వేసి.. దానిమీద నానబెట్టిన మాంసం, మసాలా వేసి సమానంగా అడుగు భాగంలో పరిచి పక్కన పెట్టుకోవాలి. 

7. ఇంకొక పెద్దగిన్నెను తీసుకుని.. అందులో బియ్యానికి సరిపడేంత నీళ్లు పోయాలి. అలాగే అన్నానికి తగినంత ఉప్పును వేసి బాగా మరిగించాలి. అలా మరిగించే సమయంలోనే ఏలకలు, లవంగాలు, దాల్చిన చెక్క ముక్కలు, షాజీర వేసుకోవాలి. ఇలా వేసిన తరువాత ఈ నీటిని కొద్దిసేపు వరకు బాగా మరగబెట్టాలి. 

8. వేరొక గిన్నెలో నానబెట్టిన బియ్యాన్ని వడకట్టుకుని మరుగుతున్న నీటిలో వేయాలి. 

9. అలా వేసిన తరువాత సగం ఉడకగానే గంజి నీటిని వార్చి... సగం ఉడికిన అన్నాన్ని మాంసంపై సమానంగా పరవాలి. పైన కొంచెం ఎర్రగా వేయించిన ఉల్లిపాయలు, సన్నగా తరిగిన కొత్తిమీర, పుదీనా, నెయ్యి, పాలు, కేసర్ రంగు వేయాలి. తరువాత తడిపిన గోధుమపిండిని చుట్టలాగా చేసుకుని గిన్నె అంచులపై మొత్తం పెట్టి దానిమీద సమానమైన మూతపెట్టుకోవాలి. 

10. ఇలా చేసిన తరువాత పొయ్యిపై ఇనుమ పెనం పెట్టి వేడి చేసుకోవాలి. అందులో వున్న ఆవిరి బయటకుపోకుండా ఏదైనా బరువు వస్తువును వుంచుకోవాలి. 

ఈ విధంగా హైదరాబాదీ మటన్ బిర్యానీని చాలా సులభంగా, ఎంతో రుచికరంగా తయారుచేసుకుంటారు. ఇంకా రుచికరంగా వుండాలంటే.. ఉడికించిన గ్రుడ్లతో దాన్ని అలరించుకోవచ్చు. బిర్యానీలో వండుకోవడానికి ఎక్కువగా పెరుగుపచ్చడిని ఉపయోగిస్తారు.