కనకవిశాలచేల భవ కానన శాతకుఠారధార స
జ్జనపరిపాలశీల దివి జస్తుత సద్గుణకాండ కాండ సం
జనిత రాక్రమక్రమ వి శారద శారదకుందకుంద చం
దన ఘనసార సారయశ దాశరథీ కరుణాపయోనిధీ !
టీకా : కన - చేల = బంగారుమయమైన వెడల్పుగా వున్న వస్త్రంతో గలవాడు ; భవ - ధార = సంసారమనే అడవికి గొడ్డలివంటివాడు ; సజ్జ - శీల = సజ్జనులను పాలించే స్వభావం కలవాడు ; దివిజస్తుత = దేవతలతో పొగడబడినవాడు ; సద్గుణకాండ = మంచి గుణాల సమూహం కలవాడు ; కాండ - శారద = బాణముల పరాక్రమ క్రమంలో పండితుడైనవాడు ; శారదకుంద = శరత్కాలపు మేఘంలా ; కుంద = మొల్లలు ; చందన = గంధము ; ఘనసార = పచ్చకర్పూరము ; సార = నిగ్గువంటిదైన ; యశ = కీర్తి గలవాడు
తాత్పర్యము : ఓ భద్రాచలరామా! నువ్వు బంగారుమయంలాగా వెడల్పుగా తయారుచేయబడిన వస్త్రాలను కలిగినవాడివి.. సంసారమనే అడివికి గొడ్డలి మొనవంటివాడివి.. సజ్జనులను పరిపాలించేవాడివి.. దేవతలతోనే పొగడబడినవాడివి.. మంచి గుణాలను కలిగిన వాడివి.. బాణ విద్యలో కూడా నువ్వు పండితుడివి.. శరత్కాలపు మేఘం - మొల్లలు - గంధము - పచ్చకర్పూరము వంటి నిగ్గయిన కీర్తిగలవాడివి నువ్వు.
(And get your daily news straight to your inbox)
Nov 02 | మసకొని రేంగుబండ్లుకును మౌక్తికముల్ వెలవోసినట్లుదుర్వ్యసనముజెంది కావ్యము దురాత్ములకిచ్చితిమోస మయ్యె నారసనకుఁ బూతవృత్తిసుక రంబుగ జేకురునట్లు వాక్సుధారసములుచిల్క బద్యుముఖ రంగమునందునటింప వయ్యసంతసము జెంది భద్రగిరి దాశరథీ! కరుణాపయోనిధీ!భండన భీముఁడార్తజన బాంధవుఁ డుజ్జ్వల బాణతూణకోదండకళా ప్రచండ భుజ... Read more
Apr 15 | దారణపాత కాబ్ధికి స దా బడబాగ్ని భవాకులార్తి వి స్తారదవానలార్చికి సు ధారసవృష్టి దురంత దుర్మతా చారభయంక రాటవికిఁ జండకఠోరకుఠాధార నీ తారకనామ మెన్నుకొన దాశరథీ కరుణాపయోనిధీ! టీకా : నీ తారకరామ =... Read more
Apr 14 | తరణికులేశ నానుడులఁ దప్పులు గల్గిన నీదునామ స ద్విరచితమైన కావ్యము ప విత్రముగాదె వియన్నదీజలం బరుగుచువంకయైన మలినా కృతిఁబాఱినఁ దన్మహత్త్వముం దరమె గణింప నెవ్వరికి దాశరథీ కరుణాపయోనిధీ! టీకా : తరణికులేశ = సూర్యవంశపు... Read more
Apr 12 | గురుతరమైన కావ్యరస గుంభనకబ్బురమంది ముష్కరుల్ సరసులమాడ్కి, సంతసిల జాలుదురోటు శశాంక చంద్రికాం కురముల కిందు కాంతమణి కోటి స్రవించిన భంగా వింధ్యభూ ధరమున జాఱునే శిలలు దాశరథీ కరుణాపయోనిధీ ! టీకా : ముష్కరుల్... Read more
Apr 11 | శ్రీ రఘువంశ తోయధికి సీత యమూఖుఁడనైన నీ పవి త్రోరుపదాబ్జముల్ వికసి తోత్పల చంపక వృత్తమాధురీ పూరితవాక్ర్పసూనముల బూజలొనర్చెద జిత్తగింపుమీ తారకనామ భద్రగిరి దాశరథీ కరుణాపయోనిధీ ! టీకా : శ్రీ... Read more