ఫై-లిన్ అంటే ఏమిటి?

Posted: 10/11/2013 03:49 PM IST

ఇప్పుడు రాష్ట్రాన్ని భయపడతున్న తుపానే.. ఫై-లిన్. బంగాళాఖాతంలో కేంద్రీక్రుతమై ఉన్న పెనుతుపానును ఫై- లిన్ అని పిలవాలి. ఇది ధాయ్ భాషా పథం . దీనికి ‘ ఇంద్రనీలం ’ అని అర్థం, అదొక మేలిమి రత్నం పేరు . ఇప్పుడు తుపానుకు పేరు పెట్టే అవకాశం థాయ్ లాండ్ ప్రభుత్వానికి రావడంతో వారు ఈ పదం సూచించారు. ఇంతకుముందు వచ్చిన తుపాను శ్రీలంక ప్రభుత్వం ‘మహాసేన్ ’ అనే పేరు పెట్టింది. అసలు తుపానుకి ఇలాంటి పేర్లు ఎందుకు పెడతారు. తుపాన్లు వచ్చినప్పుడు వాటిని నిర్థిష్ఠ పేరు లేకపోతే ప్రజలను ముందుగా అప్రమత్తం చేయడం కష్టమవుతుంది. ప్రసార మద్యామాల ద్వారా ప్రచారం చేయడానికి ప్రతి తుపానుకే ఏదో ఒక పేరు ఉండాలని ప్రపంచవ్యప్తంగా అందరూ ఆమోదించారు. 1900 కు ముందు దక్షిణార్థ గోళంలో ఏర్పాడే తుపాన్లకు పురుషుల పేర్లనే పెట్టేవారు. 1953 క నుంచి అట్లాంటిక్ మహాసముద్రంలో ఏర్పాడే తుపాన్లకకు హరికేన్ కేంద్రం ఇచ్చిన పేర్లనే వాడేవారు.

 

ఇప్పుడు అట్లాంటిక్ మహాసముద్రంలో తుపాన్లకు ప్రపంచ వాతావరణ సంస్థ ఇచ్చే పేర్లను ఫెడుతున్నారు. ఇక భారత దేశం చుట్టూ ఉన్న అరేబియా మహాసముద్రం, బంగాళాఖాతంలో ఏర్పాడే తుపాన్లకు పేర్లు పెట్టాలని ఈ సముద్రాల చుట్టూ ఉన్న 8 దేశాలు సంయుక్తంగా నిర్ణయించాయి. ఇందుకోసం తొలుత 2000 సంవత్సరంలో ఒమన్ లో ఈ దేశాలు సమావేశమయ్యాయి. అనేక చర్చల ఆనంతరం 2004 నుంచి పేర్లను ప్రారంభించారు. ఆంగ్ల అక్షరమాల ప్రకారం ఈ 8 దేశాలు వరుసగా బంగ్లాదేశ్, ఇండియా, మాల్దీవులు, మయన్నార్, ఒమన్, పాకిస్తాన్, శ్రీలంక, థాయ్లాండ్ . మొట్టమొదట సారిగా బంగ్లాదేశ్ పెట్టిన పేరు ‘ఒనిల్ ‘ కాగా, భారత్ ‘అగ్ని ’ అనే పేరు ఇచ్చింది. ఇప్పటికి మొత్తం 23 తుపాన్ల పేర్లు పూర్తయ్యాయి. ఇప్పుడు తీర్మాన్ని సమీపిస్తూన్న ఫై-లిన్ 24వది, అంటే ఇప్పటి వరకు ఒక్కోదేశం మూడుసార్లు పేర్లు పెట్టింది. తొలుతే అన్నీ దేశాలు మొత్తం 64 పేర్లను ఇచ్చాయి. ఇంకా 40పేర్లు సిద్దంగా ఉన్నాయి. అంటే మరో 40 తుపాన్లు వచ్చిన తరువాత ఈ 8 దేశాలు కొత్త పేర్ల జాబితాను మళ్లీ సిద్దం చేస్తాయి