భాస్కర శతకము

Posted: 04/01/2014 11:42 AM IST

అతి గుణహీన లోభికిఁ బదార్థము గల్గిన లేక యుండినన్

మితమునఁగాని కల్మిగల మీఁదట నైన భుజింపఁడింపుగా 

సతమని నమ్ము దేహమును సంపద, నేఱులు నిండి పాఱినన్

గతుకఁగజూచుఁ గుక్క తన కట్టడ మీఱక యెందు భాస్కరా !

టీకా : అతిగుణహీన లోభికిన్ = మంచి గుణములేని లోభివానికి ; బదార్థముగల్గినన్ = తినదగియుండిన ; లేక యుండినన్ = లేకపోయినా ; మితముగన్ కాని = తగినంతయేగాని ; కల్మిగల మీదటన్ అయినను = వస్తువులు ఎక్కువగా లభించినప్పటికీ ; ఇంపుగ = ఆనందంగా ; భుజింపఁడు = అనుభవించడం ; సంపదను = ఐశ్వర్యము ; సతమని నమ్మున్ = శాశ్వతమైనదని తలించును ; ఏఱులు నిండిపాఱినన్ = ప్రవాహములుగా వుండేను ; ఎందున్ = ఎక్కడైనా ; తన కట్టడ మీరక = తన నైజాన్ని (నియతిని) వదలక ; గతుకన్ చూచున్ = నాలుకను సర్దుకుని త్రాగటానికి ప్రయత్నించుట.

తాత్పర్యము : నదులను మించిన ప్రవాహం గల కుక్క తన ఏర్పాటును బట్టి గతుక చూసినట్లే.... లోభివాడు తనకు సంపద ఎక్కువగా వున్నా, లేకున్నా దేహం, సంపద శాశ్వతమని తలంచి... మితంగానే భుజిస్తాడు గాని, ఎక్కువగా వుందని ఆనందంగా అనుభవించడు.